Ερνέστο Σάμπατο, Αντίσταση (εκδ. Γκοβόστης)

Στο βιβλίο αυτό ο Ερνέστο Σάμπατο –ο οποίος πέθανε πρόσφατα (στις 30 Απριλίου) σε ηλικία σχεδόν 100 χρόνων- στέλνει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα στον ωκεανό του ατομικισμού και της υπαρξιακής φτώχειας που κυριαρχεί σήμερα. Και ο λόγος του είναι μια έκκληση στην ικανότητα αντίστασης. Αυτό το βιβλίο είναι γι’ αυτούς που ξέρουν να διαβάζουν τα σύμβολα που ξανοίγονται σαν άβυσσος ανάμεσα στο Ένα και το Σύμπαν: την έλλειψη επικοινωνίας, τη λατρεία του εγώ, την υπόκλιση στους θεούς της τηλεόρασης, την αποξενωμένη εργασία, την αυτοκρατορία της μηχανής, την υποταγή και τη μαζικοποίηση, την όλο και μεγαλύτερη αίσθηση ορφάνιας, τον άγριο ανταγωνισμό και τον ίλιγγο της Αποκάλυψης όπου χάνεται κάθε δυνατότητα διαλόγου.

Έτσι το ζήτημα που τίθεται είναι πώς να αντισταθούμε.

Το βιβλίο αποτελείται από πέντε μεγάλα κεφάλαια-Γράμματα, με αρκετά χαρακτηριστικούς τίτλους: Το μικρό και το μεγάλο, Οι παλιές αξίες, Ανάμεσα στο καλό και στο κακό, Οι αξίες της κοινότητας, Αντίσταση (που έχει δώσει και τον τίτλο της εν λόγω έκδοσης) και Η απόφαση και ο θάνατος.

Ο Aργεντινός συγγραφέας Eρνέστο Σάμπατο, που στον γενετικό συγγραφικό του κώδικα έχει εγγράψει σοβαρές σπουδές ερευνητικής φυσικής στο εργαστήριο Kιουρί στο Παρίσι, αλλά και φιλοσοφίας, αναχωνεύοντας μέσα του όλους τους δαιδάλους των σύγχρονων φιλοσοφικών και στοχαστικών διερευνήσεων, δεν έπαυσε καθ΄ όλη τη διάρκεια της συγγραφικής του ζωής να ανακινεί διαρκώς νέα αιχμηρά ερωτήματα, δοκιμάζοντας και δοκιμαζόμενος στο καμίνι μιας νέας δίνης που ακούει στο όνομα παγκοσμιοποίηση. Πνεύμα με στοχαστική, ασυνήθιστη ευθυβολία, ιδιοσυγκρασία μπολιασμένη από μια ιδιαίτερη μαγιά λατινοαμερικάνικης φλογερής οξύνοιας, γκρίζος και φωτεινός μαζί, αλχημιστής και καθαρολόγος, με μια άκρα λιτότητα και οικονομία, χωρίς τα στολίδια ενός άπρεπου λεκτικού πληθωρισμού.

O Σάμπατο, ακούραστος, δεν έπαυε να πολεμά τις «αλήθειες» που η κρίση του «φιλελεύθερου» συστήματος θεωρεί ως επικρατούσες, δεν έπαυε να γκρεμίζει από το βάθρο τους, τους λάτρεις της ποσοτικοποίησης με τις αλχημείες των αριθμών και τον ιλαρό οικονομικό φετιχισμό τους, ο οποίος αποθεώνει τους δείκτες και τα πράγματα, αγνοώντας τον άνθρωπο. Oι σημαίες που υψώνονται από τους νικητές της ιστορίας, με αιχμές τη δυνατή οικονομία, τον εκσυγχρονισμό και την αυτόματη λειτουργία των νόμων της αγοράς, αποτέλεσαν για τον Aργεντινό συγγραφέα το κόκκινο πανί.

Eίναι ένα πετράδι ασύγκριτης λατινοαμερικάνικης οξύνοιας η παρατήρηση ετούτη: «Eτσι όπως είναι, η ανθρώπινη υπόσταση σήμερα, οι λέξεις γράφονται αρχικά με κεφαλαία, μετά ξεπέφτουν στα μικρά για να καταλήξουν να κλειστούν μέσα σε σαρκαστικά εισαγωγικά»!

Δεν είναι τυχαίο το ότι οι μεγάλοι συγγραφείς Αλμπέρ Καμύ και Γκράχαμ Γκριν εξύμνησαν ιδιαίτερα τα μυθιστορήματα του Σάμπατο.

Δεν είναι τυχαίο το ότι ο πρώην πρόεδρος της Αργεντινής Ραούλ Αλφονσίν, ζήτησε από τον Σάμπατο να προεδρεύσει της Εθνικής Επιτροπής για την Εξαφάνιση Προσώπων, η οποία διερεύνησε την τύχη όσων εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια του Βρόμικου Πολέμου και της δικτατορίας Βιντέλα τη δεκαετία του 1970. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας εκδόθηκαν το 1984 υπό τον τίτλο «Nunca Más» («Ποτέ Ξανά»).

Δεν είναι τυχαίο που στις 26 Ιανουαρίου 2006, ο Ερνέστο Σάμπατο ένωσε τη φωνή του με άλλες διεθνείς προσωπικότητες όπως ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Μάριο Μπενεντέτι, ο Πάμπλο Μιλανές και άλλοι, ζητώντας την αυτοκυριαρχία του Πουέρτο Ρίκο, τασσόμενοι υπέρ της ανεξαρτησίας του νησιού και της μη ένωσής του με τις ΗΠΑ.